İşçinin Günlük Çalışma Sürelerinden Sayılan Haller

İş yasası  kapsamını ve özelliklerini tanımlayarak, bazı durumları işçinin günlük çalışma sürelerinden saymaktadır.

İş Kanununa göre çalışma süresi haftada en çok 45 (kırkbeş) saat olarak belirlendiğini daha önceki yazımızda değinmiştik. İşveren işyerindeki işi, işçiye gördürürken bu yasal sınırlara dikkat etmesi gerekmektedir.  Aksi halde yapılan denetlemeler sürecinin ardından Bölge Çalışma Müdürlükleri tarafından işveren, idari yaptırım çerçevesinde idari para cezası ile karşılaşılacaktır. İş yasamız yasada kapsamını ve özelliklerini tanımlayarak, bazı durumları işçinin günlük çalışma sürelerinden saymaktadır.

• Madenlerde, taşocaklarında yahut her ne şekilde olursa olsun yeraltında veya su altında çalışılacak işlerde işçilerin kuyulara, dehlizlere veya asıl çalışma yerlerine inmeleri veya girmeleri ve bu yerlerden çıkmaları için gereken süreler.
• İşçilerin işveren tarafından işyerlerinden başka bir yerde çalıştırılmak üzere gönderilmeleri halinde yolda geçen süreler.
• İşçinin işinde ve her an iş görmeye hazır bir halde bulunmakla beraber çalıştırılmaksızın ve çıkacak işi bekleyerek boş geçirdiği süreler.
• İşçinin işveren tarafından başka bir yere gönderilmesi veya işveren evinde veya bürosunda yahut işverenle ilgili herhangi bir yerde meşgul edilmesi suretiyle asıl işini yapmaksızın geçirdiği süreler.
• Çocuk emziren kadın işçilerin çocuklarına süt vermeleri için belirtilecek süreler.
• Demiryolları, karayolları ve köprülerin yapılması, korunması ya da onarım ve tadili gibi, işçilerin yerleşim yerlerinden uzak bir mesafede bulunan işyerlerine hep birlikte getirilip götürülmeleri gereken her türlü işlerde bunların toplu ve düzenli bir şekilde götürülüp getirilmeleri esnasında geçen süreler.

Yasanın belirlediği bu durumlarda geçirilen süreler çalışma saati olarak kabul edilmiştir. Günlük veya haftalık çalışma süreleri hesaplanırken, yine yasada belirtilen iki aylık sürelerde çalışma süreleri denkleştirilirken; yukarıda bahsedilen durumlarda geçirilen sürelerde çalışma süresine dahil edilmelidir. İşçilerimiz yasadan kaynaklanan bu haklarını bilmeli, çalışma saatlerinin buna göre hesaplanmadığı durumlarda işvereni ve işveren yardımcılarını bu konuda uyarmalıdır. İşverenlerde yasadan kaynaklı bu durumları gözetmeli hakkaniyete ve yasaya uygun olarak çalışma sürelerini hesaplamalı, normal çalışma süresini aşan durumlar için fazla mesai ödemelidir. İş hayatının huzur ve güvenliği için her iki tarafında hak ve hukukunu bilerek buna göre davranması önemli bir gerekliliktir.

Av. Mustafa ÇİÇEK /13.10.2013