İş hayatı içerisinde işçi ile işveren arasında sorun olan ve mahkemelere iş davası olarak intikal eden anlaşmazlıkların başında kıdem tazminatının, yanlış veya eksik hesaplanmasından kaynaklı sorunlar yer almaktadır. Uygulamada kıdem tazminatının yanlış veya eksik hesaplamasına sıklıkla neden olan durumların bir kaçına bu yazımızda değineceğiz.
Uygulamada kıdem tazminatının hesaplanmasında işçinin yasal olarak hak ettiği ile işverenin hesapladığı tazminatlar arasında önemli farklar çıkmaktadır. Bunun en önemli nedenlerinden biri işverenin işçinin almış olduğu maaşının sigortaya tam olarak bildirilmemesidir. Bir kısım işveren işçinin maaşının bir kısmını (çoğunlukla asgari ücret miktarı olan kısmını) yasal olarak bankaya yatırmakta, bakiye kısmını ise elden ödemektedir. İşçinin işten çıkarılması durumunda ise hak ettiği kıdem tazminatını bankaya ödediği ücret üzerinden hesaplamaktadır. Bu durumda işçi alması gereken kıdem tazminatının çok çok altında bir tazminata kavuşmaktadır.
Her ne kadar açılacak iş davasında ücret konusu ve miktarı tanık ile ispatlanabilirse de, işçiler gerçek maaşlarını ispatlayabilecek belgeleri edinmeli ve bu belgeleri muhafaza etmelidir. Bu anlamda işçinin elden aldığı ücretlere karşı imzaladığı makbuzlar varsa, bu makbuzların bir suretini saklamalarında fayda bulunmaktadır.
Kıdem tazminatının hesaplanmasında diğer bir sorun da işçinin çalışma sürelerinin sigortaya tam bildirilmiş olmamasıdır. Örneğin işçi işe başladıktan çok daha sonra sigortaya bildirim yapılmaktadır. Bu durumda işveren tarafından kıdem tazminatı hesabı yapılırken bu süre çalışma süresine eklenmemektedir. Bu durumda da işçi hak ettiği kıdem tazminatına kavuşamamaktadır. Bu anlamda fiili çalışma süresinin ispatına yönelik olarak o iş yerinde sigortasız çalıştığınız dönemlere ait delil ve belgeleri muhafaza etmek önemlidir. Çalışma süresi konusunda da tanıkla ispat etme hakkınız olmakla birlikte, genelde tanık gösterilebilecek kişilerin halen işyerinde çalışıyor olması durumunda ispat konusunda sıkıntılar çıkmaktadır.
Diğer en yaygın sorunlardan biri de kıdem tazminatının giydirilmiş brüt ücret üzerinden değil de; işveren tarafından işçinin net ücreti üzerinden hesaplanmasıdır. Bu da yasal değildir. Kıdem tazminatı hesaplamasında çalışana çalıştığı her bir yıl için prim, ikramiye, giyecek yardımı, yakacak yardımı gibi ödemelerin de hesaba katıldığı; brüt maaşa eklenmesiyle elde edilmiş brüt giydirilmiş ücretinin otuz günlük tutarı eklenmek zorunluluğu bulunmaktadır. Yani çalışan her yıl için belirlenen tavanı aşmamak üzere bir brüt maaş tutarı kadar tazminat almaya hak kazanmaktadır
Burada birkaçına değindiğimiz sorunlar nedeniyle işçiler çoğu zaman hak ettikleri gerçek tazminata ulaşamamakta; işlerini kaybetmenin yanında ciddi hak kayıplarına uğramaktadırlar.
Bu nedenle bu konuda kıdem tazminatları hakkında herhangi bir ibraname imzalamadan, kıdem tazminatının ve diğer işçilik alacaklarının uzman bir hukukçuya hesabının yaptırılması ve bu çıkan hesap üzerinden kıdem tazminatı ve diğer işçilik alacaklarının işverenden talep edilmesi gerekir. Bu şekilde uğrayacağınız zararı en aza indirebilir; konun mahkemeye taşınması durumunda da herhangi bir hak kaybına uğramadan haklarınıza daha hızlı şekilde kavuşabilirsiniz.
Bir yanıt bırakın